In het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten is het familiestatuut een veel voorkomend document in familie-ondernemingen. In Nederland komen we het helaas nog te weinig tegen. Helaas, want met het familiestatuut kan de DGA richting geven aan de ontwikkeling van de onderneming. Het is het instrument bij uitstek om ervoor te zorgen dat de essentie van de onderneming wordt overgedragen op allen die nu en in de toekomst als familielid een rol spelen in de onderneming. Die essentie bestaat primair uit de overtuigingen, de normen en de waarden die de ondernemer-aandeelhouder heeft.
Welke keuzes worden gemaakt ten aanzien van het milieu? Op welke wijze wordt MVO in het ondernemingsbeleid opgenomen? Wat wordt gezien als een goede ondernemersbeloning? Welk rendement wordt nagestreefd?enz. enz.
Met de evolutie van de onderneming treden ook familieleden (in de meeste gevallen gezinsleden) toe tot het bedrijf. Aanvankelijk vindt de overdracht van normen en waarden plaats door voorbeeldgedrag en door gesprekken, maar na verloop van tijd komt hiervoor minder tijd beschikbaar. En met het uitbreiden van het aantal familieleden in de onderneming kan de oorspronkelijke visie uit het zicht raken.
En dan is er altijd de onzekerheid over de continuïteit wanneer de DGA voor langere tijd of misschien wel definitief uitgeschakeld raakt.
In een familiestatuut kunnen al deze onderwerpen aan de orde komen. Dat geeft duidelijkheid naar de familieleden die werkzaam zijn in de onderneming, maar zeker ook aan hen die wel gezinslid zijn, maar geen positie in de onderneming ambiëren.
Er zijn legio voorbeelden van kleine en grote familiebedrijven waarbij ad hoc heel veel geregeld moest worden toen de DGA onverwachts overleed.
Het is wrang om te zien dat de DGA in dergelijke gevallen soms beter voor zijn of haar medewerkers heeft gezorgd dan voor het achterblijvende gezin.
En de voorbeelden waarbij dat leidde tot grote conflicten in gezinnen en families zijn talloos.